ქირავნობის ხელშეკრულებაზე უარის თქმის სამართლებრივი საფუძვლები

ქირავნობის ხელშეკრულებით დამქირავებელს ნივთი საკუთრებაში არ გადაეცემა. დამქირავებელზე ნივთით სარგებლობის უფლება ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ვადის განმავლობაში გადადის, ვადის ამოწურვისთანავე დამქირავებელი ვალდებულია ხელშეკრულების საგანი უკან დაუბრუნოს გამქირავებელს.

გამქირავებელი ვალდებულია დამქირავებელს გადასცეს უფლებრივად და ნივთობრივად უნაკლო ნივთი და შეინარჩუნოს ნივთის ხელშეკრულებით გათვალისწინებული სარგებლობისათვის ვარგისი მდგომარეობა ქირავნობის მთელი დროის განმავლობაში. ხოლო თავისმხრივ, დამქირავებელმა უნდა გადაუხადოს გამქირავებელს დათქმული ქირა.

კანონი იცავს დამქირავებლის ინტერესებს ქირავნობის საგნის მიმართ და უზრუნველყოფს გამქირავებლის ჩაურევლობას დამქირავებლის ნივთზე მფლობელობისა და სარგებლობის უფლებაში.

კანონი კონკრეტულ გამონაკლისებს აწესებს, თუ რა შემთხვევაშია მხარის მიერ გრძელვადიან ვალდებულებით ურთიერთობაზე უარის თქმა შესაძლებელი. საქართველოს სამოქალაქო კოდექსის 399-ე მუხლი გრძელვადიანი ხელშეკრულების ვადამდე მოშლას პატივსადები საფუძვლის არსებობით უშვებს. საფუძველი მაშინაა პატივსადები, როცა ხელშეკრულების მხარეს არ შეიძლება მოეთხოვოს სახელშეკრულებო ურთიერთობის გაგრძელება ხელშეკრულებით გათვალისწინებული ვადის ან ხელშეკრულების მოშლისთვის დაწესებული ვადის ამოწურვამდე.

პატივსადებ საფუძველს შესაძლოა მეორე მხარის მიერ ხელშეკრულებით ნაკისრი ვალდებულების დარღვევა წარმოადგენდეს. ამ შემთხვევაში კი კრედიტორმა უპირველეს ყოვლისა მოვალეს უნდა დაუწესოს განსაზღვრული ვადა ნაკლოვანებათა აღმოფხვრისთვის. დამატებითი  ვადის  დაწესებას  განსაზღვრავს  სსკ-ის  405-ე მუხლი.  კანონის მთავარი მიზანი მხარის მიერ ხელშეკრულებით ნაკისრი ვალდებულის შესრულებაა, რომელსაც დამატებითი ვადის აუცილებლობა ემსახურება.

თუ დამქირავებელმა ნივთი მიიღო დაგვიანებით (იმ ვადის შეუსაბამოდ, რომელიც ხელშეკრულებაში იყო გათვალისიწინებული), მაშინ მას აქვს უფლება უარი თქვას ხელშეკრულებაზე იმ ვადის დაცვის გარეშე, რაც გათვალისწინებულია ხელშეკრულების მოშლისთვის. იმ შემთხვევაში თუ ხდება ქირავნობის საგნის ნაწილ-ნაწილ დამქირავებლისთვის გადაცემა, ნივთის დროულად გადაცემის პირობა ხელშეკრულების საგნის ნაწილის დაგვიანებით გადაცემითაც ირღვევა. პრაქტიკაში ხშირია შემთხვევა, როცა დამქირავებელი დროულად იღებს ნივთს, თუმცა ქირავნობის პერიოდში ერთმევა ნივთით სარგებლობის უფლება მთლიანად ან ნაწილობრივ. ამ გარემოების არსებობაც ასევე არის დამქირავებლის მიერ ხელშეკრულებაზე უარის თქმის წინაპირობა. ნივთის დაგვიანებით გადაცემით ან ქირავნობის პერიოდში გაქმირავებლის მიერ დამქირავებლისთვის ნივთის ფლობისა და სარგებლობის უფლებაში ჩარევით გამქირავებელი ხელშეკრულებით ნაკისრ ვალდებულებებს არღვევს. აუცილებელია უპირველეს ყოვლისა გამქირავებელმა დამქირავებელს მისცეს ვადა ხელისშემშლელი გარემოებების გამოსასწორებლად. თუ ამ ვადაში გამქირავებელი დამქირავებელს გადასცემს ნივთს, აღუდგენს ნივთით სარგებლობის უფლებას და მოახდენს ყველა ხელისშემშლელი გარემოების აღკვეთას, მაშინ დამქირავებელს ერთმევა უფლება უარი თქვას ხელშეკრულებაზე. საპირისპირო შემთხვევაში, დამქირავებელს უფლება აქვს მოშალოს ქირავნობის ხელშეკრულება. მას შემდეგ, რაც გამქირავებელი შეასრულებს თავის ვალდებულებას დამატებითი ვადის განმავლობაში, დგება ზიანის ანაზღაურების საკითხი ვალდებულების დაყოვნებით შესრულებისთვის.

დამატებითი ინფორმაციის მიღების მიზნით დაუკავშირდით საერთაშორისო საადვოკატო კომპანია ,,ნაკაშიძე&პარტნიორები/ Law Office Nakashidze&Partners''-ს.

ვუზრუნველვყობთ თქვენს დაცვას/წარმომადგენლობას: საქართველოსა და იტალიაში ყველა ინსტანციის სასამართლოში; ადმინისტრაციულ ორგანოებში,საელჩო,საკონსულო,იუსტიციის სახლში და სამინისტროებში; სამართლებრივი ურთიერთობის რეგულირებას ფიზიკურ და იურიდიულ პირებთან;სტრასბურგის- ადამიანის უფლებათა ევროპულ სასამართლოში;

კონსულტაციისთვის დაგვიკავშირდით

საქართველოში 599 50 55 78  
თბილისი, ალ.ყაზბეგის №47 (მეტრო დელისი)
თბილისი, გურამიშვილის N23 ა (მეტრო ღრმაღელე)

იტალიაში 351 5 47 00 47  
ბარი, ბალენძანოს მოედანი 12ა

გაზიარება

Facebook კომენტარები